14-07-2018 t/m 15-08-2018
Ontmoetingen
In 2015 hebben we Joshua van Eijndhoven op de HISWA ontmoet doordat Fred hem een speciale boord computer verkocht. Hij vertrok in 2011 met zijn zeilboot ‘Hope’, http://www.joshandhope.org/ om voor 6 jaar de wereld rond te zeilen samen met zijn vriendin Katia, die hij in Kaapverdië had leren kennen. In 2018 keerden ze terug in Nederland en hebben, samen met vrienden, een reisburo opgericht dat gespecialiseerd is in reizen naar Kaapverdië, https://www.naar-kaapverdische-eilanden.nl/. Mede door hun inspirerende verhalen hebben wij besloten om wat langere tijd bij de Kaapverdische eilanden door te brengen dan de gemiddelde zeiler doet en alle eilanden te bezoeken.
 
In december 2017 doen er erg veel negatieve verhalen de ronde over Kaapverdië, vanwege een brute overval op de zeilboot SY de Liefde, waarbij de bemanning nogal behoorlijk toegetakeld is. Dit vond plaats in Praia (de hoofdstad van Kaapverdië op het eiland Santiago), een plaats waarvan al lang bekend is dat je dit beter kunt vermijden als zeiler (zie ons vorige blog). Echter in het nieuws sprak men er zelfs over dat heel Kaapverdië niet meer veilig zou zijn. We willen het hele gebeuren van SY de Liefde beslist niet baggataliseren, maar vinden deze uitspraak toch wel iets te ver gaan. Het is alsof je zegt na een overval in Amsterdam, ga niet naar Nederland want het is daar gevaarlijk! Wij willen graag een positieve draai geven aan dit hele gebeuren en daarom zijn wij bijzonder gemotiveerd om juist bij Kaapverdië langere tijd door te brengen. We willen een beter beeld vormen van de verschillen tussen de eilanden en hun bewoners.
 
Als gevolg van dit hele negatieve gebeuren heeft Joshua een soort contactlijst opgesteld voor zeilers (slechts op verzoek per email te verkrijgen bij hem). Vanwege het feit dat wij onze watermaker naar Santiago zouden laten sturen (na reparatie in Italië) hebben we een contactpersoon nodig die op het eiland woont (zie een volgend blog over de watermaker). Hierdoor komen we in contact met Etienne de Jager en zijn vrouw Marli Semedo dos Santos, eerst per email en Facebook, en later in het echt. Ze wonen alweer 7 jaar op Santiago en runnen samen een B&B ‘Kaza di Marli’, http://caboned.nl/. CaboNed Ecotoerisme staat voor kleinschalig toerisme, waarbij behoud van natuur, cultuur en mensenrechten centraal staan. Voor hen is het van groot belang dat de natuur gerespecteerd wordt, zo ook de lokale cultuur en dragen ze activiteiten bij aan het welzijn en de welvaart van de lokale bevolking. Wat ons betreft een prima uitgangspunt en een plek die zeker aan te bevelen bij een ieder die van de rust en de natuur houdt.
 
Het eiland en hoofdstad Praia
Santiago is het grootste eiland van Kaapverdië en in het zuiden op dit eiland bevindt zich de hoofdstad Praia. Ondanks dat dit eiland vulkanisch van oorsprong is, zijn er bergachtige gebieden, groene valleien maar ook diverse bananenplantages aan de oostkust. De hoogste berg is de Pico da Antónia en is 1.394 meter hoog. Er valt relatief veel regen in het bergachtige midden van Santiago, waardoor dit het meest vruchtbare gebied van de hele archipel is. Hoewel het hier de afgelopen 2 jaar niet of nauwelijks geregend heeft.
Omdat we de watermaker toch in Praia moeten ophalen kunnen we meteen een indruk krijgen van deze grote stad. Hiervoor nemen we een aluguer die net zolang in Tarrafal rond rijdt totdat hij voldoende passagiers heeft. Maar vol is hier niet vol, want er kan er natuurlijk altijd nog wel ééntje bij. Bij het vertrekpunt krijgen de chauffeurs een bonnetje wat, net buiten de stad, aan een controleur weer afgeven moet worden. Deze man controleert of er niet teveel mensen in het busje zitten en vindt dat er één persoon uit moet. Met veel protest stapt er één persoon uit. Het is een bijzonder systeem zullen we maar zeggen en na de controlepost kunnen er gewoon weer mensen bij. Meer dan 20 personen in een Toyota busje is geen uitzondering.
Onderweg krijgen we een aardige indruk van het eiland. Naarmate we verder het land in gaan, zie je de armoede toenemen. Huizen zien er slechter uit, als je soms al van huis kunt praten en erg ligt veel zwerfafval langs de weg. Langs de weg staan grote tonnen, die afgevuld worden door een tankwagen met water. Vervolgens gieten de lokale mensen dit over in jerrycans en brengen deze de berg op naar hun huis. Soms gebruik makend van ezeltjes, maar meestal zijn het kinderen en vrouwen die het water dragen naar boven dragen. We moeten op een andere aluguer overstappen in Assomada, een plaats die ongeveer in het midden en halverwege de rit naar Praia ligt.
Het plateau is het historische centrum van Praia en hier bevinden zich veel openbare gebouwen, zoals het presidentiële paleis, de kathedraal, het stadhuis en het etnografische museum. We drinken een kopje koffie samen met Etienne op het António Lereno plein in het hart van het plateau. Daarna wandelen we een beetje rond. We vinden het plateau nog wel een aangename plek om te vertoeven, maar de rest van de stad is erg druk en niet zoveel bijzonders. We houden het al gauw voor gezien.

António Lereno Square in Praia	Kathedraal van Praia
Stadhuis van Praia	De oude haven van Praia

Assomada
De dag voordat we naar Assomade gaan we even naar de kant om brood te halen. Fred stopt altijd zijn portemonnee in de water dichte tas, maar deze ochtend niet. Op het strand aangekomen begint iemand onbehouwen aan de dinghy te trekken waardoor Fred zijn evenwicht verliest en half achterover in het water valt. Zijn broek is helemaal nat en daardoor ook de bankbiljetten. Bij terugkomst op de boot legt Fred alle biljetten te drogen. De volgende dag staan we vroeg op en nemen een aluguer naar Assomade. Bij aankomst in deze plaats wil Fred betalen, maar komt dan tot de conclusie dat al het geld nog te op de boot ligt. Helemaal vergeten om het terug te stoppen in zijn portemonnee. Wat nu? Geen probleem zegt de chauffeur hij rijdt wel even langs een pinautomaat waar Fred kan pinnen. Ik zie dit toch niet in Nederland gebeuren, een buschauffeur die daar geen probleem van maakt en gewoon even een ommetje maakt om jou rustig te laten pinnen? Wanneer je dan ook nog bedenkt dat je voor deze rit van 45 minuten maar € 2,50 per persoon hoeft te betalen. Dit vinden we nu zo leuk aan Kaapverdië, no stress!

Plein met energiepanelenboom	Zomaar een kerkje
Oude bioscoop	Foodtrucks!

Assomada is een levendige drukke plaats die een belangrijke commerciële rol speelt. In het centrum van de stad liggen vele koloniale gebouwen in Portugese stijl, kerken, banken en meerdere pleinen. In het centrum van de stad is ook de enorme en zeer bekende markt. Al heb je niets nodig, is dit toch een plek die je niet kunt overslaan. In een indrukwekkende hal liggen stapels groenten en fruit opgestapeld en we hebben in tijden niet zoveel groente en fruit bij elkaar gezien. Bij de slager hangen allerlei ondefinieerbare stukken vlees aan haken. In het gedeelte waar je vis kunt kopen liggen stapels gedroogde vis en grote tonijnen mooi op een rijtje. Kippen zitten opéén geperst in een kleine kooi. Teilen vol met geplukte kippen, strengen met kleine knoflook, vreemdsoortige groentes en levende geiten aan een veel te korte lijn. Op de grond staat achter een kraampje een kartonnen doos met een klein kind erin, tja…..je moet wat als je als moeder moet werken. Ook buiten de hal zie je afgeladen minibusjes, vrouwen met teilen op hun hoofd, kraampjes vol met kleurige netjes opgevouwen kleding, huishoudelijke spulletjes, vrouwen in kleurrijke gewaden en afgeladen minibusjes die af en aan rijden. We wanen ons even weer in het Afrika van Senegal en Gambia. Op deze markt doen alle eilandbewoners op woensdag en zaterdag hun boodschappen en dat kunnen we goed begrijpen, gezien het gevarieerde en grote aanbod. Het is een gezellig chaotische drukte. Het blijkt dat veel van deze groente en fruit naar de andere eilanden vervoerd te worden. Daarom lijkt ons een goed idee om, voordat we de oversteek maken, terug te gaan naar Santiago en op deze markt alles in te slaan.
We wandelen verder nog een beetje rond in Assomada en gaan ergens lunchen. Hier ontmoeten we Nederlandse Kaapverdiaanse die op vakantie is in haar geboorteland en maken een gezellig babbeltje. Dan is de hoogste tijd om terug te gaan naar Tarrafal. Overal staan busjes en mensen te leuren om je mee te nemen. Ontmoeting met Etienne en Marli
Met Etienne hebben we afgesproken om bij hun op bezoek te komen. Hiervoor nemen we weer een aluguer en stappen uit bij ‘Ponto Ferro’ (gele brug), hier staat Etienne al op ons te wachten. Om bij hun huis te komen moeten we zeker nog 30 minuten offroad de berg op rijden. Gelukkig heeft Etienne een goed auto, Landrover, anders is het haast niet te doen. Mensen die vanaf de grote doorgaande weg de berg op moeten, doen dit lopend of wachten totdat er een auto of busje omhoog gaat. Het is in Kaapverdië heel gewoon dat je mensen meeneemt. Onderweg zien we een hele mooie gekleurde vogel, de zogenaamde grijskopijsvogel en schiet er een heel klein aapje de weg over. Wanneer we uiteindelijk bij het huis van Etienne belanden, maken we kennis met zijn vrouw Marli. Het huis is werkelijk prachtig gesitueerd en heeft rondom uitzicht. Vanwege gebrek aan regen de laatste 2 jaar is het nu niet zo groen, maar het kan in een aantal dagen veranderen in een groene oase. Marli is geboren in Kaapverdië en heeft hier jaren gewoond voordat ze in Nederland belandde. Het runnen van de B&B doen ze samen en alles ziet er bijzonder goed uit. De echte wandelaars en vogel liefhebbers kunnen hier zeker aan hun trekken komen. Naast het runnen van een B&B is Marli’s helemaal gek van dieren en dat is goed te zien aan de hoeveelheid dieren die er rondlopen. Aantal honden, katten, eenden, kippen, varkentjes en een heleboel geiten. Daarnaast runt Marli een klein winkeltje voor de lokale bevolking en is het distributiepunt voor het uitdelen van zaden om te planten. Bij de beneden buren staan ezeltjes en natuurlijk moet ik daar een foto van maken. Op een gegeven moment zien we vanaf het dakterras dat de buren vetgemeste varkens in een pickup truck laden om die te laten slachten. Eén en ander gaat niet echt zachtzinnig, heel anders dan wat wij gewend zijn. Het is wel heel bijzonder om zo een kijkje te mogen nemen op het platteland van Santiago en kennis te maken met hoe Etienne en zijn vrouw hier wonen en hun bedrijf beheren. We zijn erg blij met deze ontmoeting en houden zeker contact met elkaar. Er wonen nog meer Nederlanders op de eilanden en de meeste kennen elkaar wel. Het is een verrijking van ons leven om deze mensen te ontmoeten. Bedankt Etienne en Marli voor jullie gastvrijheid! Aan het einde van de dag brengt Etienne ons weer naar de doorgaande weg. Hier moeten we wachten totdat er een aluguer langs komt die niet vol is. Het is al donker wanneer we terug zijn in Tarrafal en daarom gaan we maar een pizza eten voordat we terug varen naar de boot.